تحقیق جدید درباره تاثیرات ماری‌جوانا بر مغـز: بین دختر و پسر متفاوتـه؟
پژوهشی جدید از محققان دانشگاه آکسفورد که نتایج آن در مجله BMJ Mental Health منتشر شده است، نشان می‌دهد که حتی مصرف کم ماری‌جوانا نیز می‌تواند تغییرات ساختاری و عملکردی قابل‌توجهی در مغز ایجاد کند. این تغییرات به‌ویژه در زنان مشهودتر است، و به نظر می‌رسد که مغز زنان نسبت به این ماده واکنش شدیدتری نشان می‌دهد.
جزئیات تحقیق و روش‌شناسی
به گزارش مجله کژمژ؛ محققان در این مطالعه از اسکن‌های مغزی افراد استفاده کردند و وضعیت مغز بیش از ۱۶ هزار بریتانیایی را که برخی از آن‌ها مصرف‌کننده ماری‌جوانا بودند، بررسی کردند. از میان این شرکت‌کنندگان، حدود ۳۵۰۰ نفر که حداقل یک بار در طول عمر خود مشتقات گیاه شاهدانه را مصرف کرده بودند، به‌عنوان «مصرف‌کنندگان مادام‌العمر» طبقه‌بندی شدند و به دو گروه تقسیم شدند: آن‌هایی که کمتر از ۱۰ بار و آن‌هایی که بیش از ۱۰ بار مصرف کرده بودند. گروه کنترل نیز شامل افرادی بود که هیچ‌گاه ماری‌جوانا مصرف نکرده بودند.
محققان با در نظر گرفتن عواملی نظیر سن، وضعیت اقتصادی، مصرف سیگار و الکل، فشار خون و وزن، به مقایسه دقیق بین اسکن‌های مغزی گروه‌های مختلف پرداختند تا به طور دقیق تاثیر مصرف ماری‌جوانا بر مغز را بررسی کنند.
یافته‌های کلیدی
نتایج این تحقیق نشان داد که مصرف ماری‌جوانا با کاهش یکپارچگی ماده سفید مغز همراه است؛ ماده‌ای که در فرآیندهایی چون یادگیری، توانایی حل مسئله، تعادل و هماهنگی حرکتی نقش مهمی دارد. تغییرات اصلی در ماده سفید مغز شامل کاهش ارتباطات عصبی بین نیمکره‌های راست و چپ است. این امر بر عملکرد شناختی و حافظه اثر منفی می‌گذارد و در بخش‌هایی از مغز که با خیال‌پردازی و فعالیت‌های ذهنی مرتبط هستند، اتصال عصبی را تضعیف می‌کند.
تفاوت‌های جنسیتی
این تحقیق تفاوت‌های قابل‌توجهی بین مردان و زنان نشان داد. تغییرات مغزی ناشی از مصرف ماری‌جوانا در مردان به شش ناحیه خاص محدود بود، در حالی که این تغییرات در مغز زنان به ۲۴ ناحیه گسترش یافته بود. این تفاوت می‌تواند نشان‌دهنده حساسیت بیشتر مغز زنان به تاثیرات ماری‌جوانا باشد و ممکن است به تفاوت‌های جنسیتی در گیرنده‌های کانابینوئید مغز مرتبط باشد.
تاثیرات کوتاه‌مدت و بلندمدت
یکی از نتایج قابل توجه این تحقیق آن است که حتی یک بار مصرف ماری‌جوانا نیز می‌تواند تغییرات مغزی ایجاد کند و این تغییرات ارتباطی با دفعات مصرف یا مدت زمان پرهیز از این ماده ندارد. این یافته بیانگر آن است که حتی مصرف محدود نیز می‌تواند برای سلامت مغزی مخاطره‌آمیز باشد.
گام‌های بعدی و توصیه‌ها
با توجه به این یافته‌ها، محققان تأکید کردند که تحقیقات بیشتری برای درک کامل مکانیسم‌های تاثیر ماری‌جوانا بر مغز و ارزیابی تغییرات بلندمدت آن لازم است. اگرچه عوامل دیگری نیز می‌توانند در این تغییرات دخیل باشند، این نتایج می‌تواند بر سیاست‌های بهداشتی و تصمیمات آینده در مورد مصرف ماری‌جوانا تأثیرگذار باشد، به‌ویژه در کشورهایی که استفاده پزشکی و تفریحی از این ماده را قانونی کرده‌اند.
این تحقیق نگرانی‌های موجود درباره تاثیرات ماری‌جوانا بر مغز را تایید کرده و اهمیت آگاهی‌بخشی در مورد مصرف این ماده، به‌ویژه برای زنان، را بیشتر روشن می‌کند.